Laringoskop Nedir?
Laringoskop, modern anestezi ve yoğun bakım uygulamalarında ve birçok travma senaryosunda tipik olarak trakeal entübasyon ve hava yolu yönetimi amacıyla üst hava yolu yapılarının distraksiyonu ile gırtlağın (larenks) görüntülenmesini veya incelenmesini sağlayan önemli bir cerrahi cihazdır.
Laringoskop Ne İşe Yarar?
Laringoskop cihazı, ses tellerinde nodül, kist veya polip gibi iyi huylu kitleleri ve kötü huylu kanser hücrelerini belirlemek için "Larenks” yani gırtlak kısmını inceleyebilmek ve o bölgede neler olduğunu görebilmeyi sağlamaktadır. Bilincini kaybetmiş olan hastalarda hastanın hava almasını sağlamak ve gırtlak, yemek borusu ve solunum yolunda bir sorun olup olmadığının incelenmesini sağlamaktadır. Ayrıca, entübasyon işlemi esnasında gırtlağın (larenks) görülebilmesini ve tüpün trakeaya doğru bir şekilde yerleşmesini sağlamaktadır. Özetle, laringoskop cihazı, doktorun ses telleri de dahil olmak üzere gırtlağa ve ayrıca boğazın arkası ve yakınındaki yapılara bakmak için kullandığı laringoskopi işlemi için kullanılmaktadır.
Laringoskop Nasıl Kullanılır?
Direkt laringoskop uygulamasında öncelikle hastayı uygun şekilde konumlandırmak gerekir. Klasik uygulama pozisyonu, trakeal entübasyon için koklama pozisyonudur. Baş yüksekliği üç ila yedi santimetre olup genellikle başın bir yastık ile yükseltilmesiyle elde edilir. Ancak servikal omurga yaralanması olan hastalarda baş ve boyun manipülasyonu yapılmamalıdır. Daha sonra hastanın ağzı sağ el ile açılmalıdır. Genellikle etkili bir yöntem olan makas tekniği uygulanmaktadır. Bu uygulama, başparmak ve orta parmağın birbirini geçecek şekilde esnetilmesiyle, başparmak mandibular dentisyona ve orta parmak maksiller dentisyona bastırılarak gerçekleştirilir. Laringoskop daha sonra ağzın sağ tarafına yerleştirilir ve bıçak dili sola süpürmek için kullanılır. Ardından bıçak düzgün bir şekilde epiglota ilerletilir. Macintosh bıçağı kullanılıyorsa vallekulaya, Miller bıçağı kullanılıyorsa epiglot üzerinden ses tellerinin trakea girişine kadar ilerletilir. Laringoskop daha sonra ses tellerini ortaya çıkarmak için öne doğru hareket ettirilir.
Laringoskop Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- Bladeler (Bıçak) her işlemden sonra uygun şekilde temizlenmeli, dezenfekte edilmeli ve steril edilmelidir.
- Handle (Sap) otoklava sokulmamalıdır.
- Ampulün blade’e sağlam bir şekilde takıldığından emin olmalısınız.
- İşlemden önce cihazın pilleri ve ampulü kontrol edilmelidir.
- Işık yoğunluğunu kontrol etmek için Blade’i açık konuma getirmelisiniz.
- Yetersiz veya titreyen ışık, pillerin değiştirilmesi gerektiğini gösterebilir.
- Işığın yanmaması ampulün değişitirlmesi gerektiğini gösterebilir.
- Ampulün kullanım ömrü bilinmelidir.
- Trakeal entübasyonda uzmanlaşmış ve eğitim almış sağlık uygulayıcıları tarafından kullanılmalıdır.
- Hastanın sınıfına göre uygun bladeler takılmalıdır.
- Bakımları düzenli olarak yapılmalıdır.
Laringoskop Kullanım Alanları Nelerdir?
- Laringoskop, modern anestezi ve yoğun bakım uygulamalarında ve birçok travma senaryosunda kullanılmaktadır.
- Laringoskop, boğazdaki veya gırtlaktaki semptomların nedenlerini (yutma veya nefes almada zorluk, ses değişiklikleri, ağız kokusu veya geçmeyen öksürük veya boğaz ağrısı gibi) aramak için kullanılabilir.
- Laringoskopi, ses tellerinden veya boğazın yakın bölgelerinden biyopsi örnekleri almak için kullanılabilir. Bu, numuneleri toplamak için küçük forseps (cımbız) gibi uzun, ince aletleri laringoskop cihazından geçirilmektedir.
- Laringoskopi, ses telleri veya boğazdaki bazı sorunları tedavi etmek için kullanılabilir. Örneğin, ses tellerindeki küçük büyümeleri (tümörler veya polipler) çıkarmak için uzun, ince aletler laringoskoptan geçirilmektedir.
Laringoskop Parçaları Nelerdir?
- Handle (Sap)
- Blade (Bıçak)
Handle (Sap) Nedir?
Laringoskop, bir sap ve bir ışık kaynağı içeren bir bıçaktan oluşur. Işık yayan diyotlar veya fiber optik ışık iletimi ile geliştirilmiş aydınlatma, son yıllarda akkor ampul teknolojisinin yerini alarak laringoskop tasarımını iyileştirdi.
Blade (Bıçak) Nedir?
Laringoskop bıçağının kendisi 3 bileşenden oluşmaktadır. Dilin lingual yüzeyinden geçen bir spatula, dili yönlendirmek veya yerinden çıkarmak için kullanılan bir flanş, ve epigloti doğrudan veya dolaylı olarak kaldırmak için tasarlanmış bir uç. 2 temel bıçak tasarımı hakimdir. Standart Macintosh tasarımı ile örneklenen kavisli bıçaklar. Miller tasarımı gibi düz bıçaklar. Macintosh'un büyük flanşı, dilin yer değiştirmesi için tasarlanırken, kavisli bıçak, epigloti dolaylı olarak yükseltmek için tasarlanmıştır. Diğer düz bıçaklarda olduğu gibi, Miller bıçağı da epigloti doğrudan kaldırmak için tasarlanmış olup laringoskopi sırasında büyük, sarkık veya düzensiz şekilli bir epiglotla karşılaşıldığında özellikle fayda sağlamaktadır. Bıçak türleri, hasta boyutuna, anatomik özelliklere ve doktorun tercihine uyum sağlamak için çeşitli boyutlarda üretilmektedir. Standart, pediatrik ve kısa boyları mevcuttur. Düz bıçak tasarımları daha küçük yer değiştirme hacimlerine sahip olup daha küçük yer değiştirme alanı olan hastalarda (örneğin, çocuklar, belirgin üst kesici olan hastalar) tercih edilirken Macintosh gibi kavisli bıçaklar, dil kontrolü veya entübasyon kolaylığı için tercih edilebilir.
Laringoskop Çeşitleri Nelerdir?
- Direkt Laringoskop
- İndirekt Laringoskop
- Fiberoptik Laringoskop
Direkt Laringoskop Nedir?
Direkt laringoskopi, en yaygın kullanılan türdür. Doktorunuz dilinizi aşağı bastırmak ve epigloti yukarı kaldırmak için bir laringoskop kullanır. Bu, nefes borunuzu kaplayan kıkırdak kanadıdır. Solunum sırasında açılır ve yutma sırasında kapanır. Doktorunuz, laringoskopi esnasında doku örneklerini çıkarmak için bunu yapabilir. Bu prosedür, acil bir durumda veya ameliyat sırasında birinin nefes almasına yardımcı olmak için nefes borusuna bir tüp yerleştirmek için de uygulanabilmektedir. Direkt laringoskopi 45 dakika kadar sürebilir. İşlem sırasında uyanık kalmamanız için size genel anestezi verilmektedir. Doktorunuz boğazınızdaki herhangi bir nodül, kist veya polipi alabilir veya daha yakından kontrol edilmesi gerekebilecek bir noktadan doku örneği alabilir. Bu prosedür, doktorun boğazda daha derini görmesini ve biyopsi için yabancı bir nesneyi veya doku örneğini çıkarmasını sağlar.
İndirekt Laringoskop Nedir?
İndirekt laringoskopi, en basit olanıdır. Doktorunuz boğazınıza bakmak için küçük bir ayna ve ışık kullanır. Ayna, bir diş hekiminin sıklıkla kullandığı türden uzun bir sap üzerindedir ve ağzınızın damak kısmına karşı yerleştirilmiştir.
Doktor, aynadaki görüntüyü görmek için ağzınıza bir ışık tutar. 5 ile 10 dakika arası sürebilir. Çoğu zaman, siz uyanıkken doktorunuzun ofisinde yapılabilir. Uygulama yapılırken boğazınızın arkasını uyuşturmak için bir ilaç kullanılabilir.
Fiberoptik Laringoskop Nedir?
Artık birçok doktor, bazen esnek laringoskopi veya nazolaringoskopi olarak da adlandırılan bu tür ile uygulama yapmaktadır. Bir kablonun ucunda, burnunuzdan yukarı ve boğazınıza inen küçük bir teleskop kullanılmaktadır. 10 dakikadan az süren bu uygulama esnasında burnunuz için uyuşturan bir ilaç kullanılmaktadır.
Laringoskop Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Laringoskop Hangi Elle Tutulur?
Laringoskop, sağlık uygulayıcısının sol elinde tutulur ve ağzı açmak için sağ el kullanılır. Bıçak, dili ağzın sol tarafına süpürecek ve orada tutacak şekilde ilerletilmelidir.
Laringoskop Bıçakları Tekrar Kullanmaya Uygun Mudur?
Herhangi bir tıbbi ekipman parçası hastadan hastaya enfeksiyon yayabilir. Dolayısıyla yeniden kullanılabilir laringoskop bladelerini her hasta muayenesi öncesinde temizlemek, dezenfekte etmek ve sterilize etmek gereklidir. Temiz bir ortamda muhafaza etmek için uygun önlemler alınmalıdır.
Laringoskop Kullanım Öncesinde Hangi Kontroller Yapılmalıdır?
Laringoskop blade’i mekanik hasarlardan kaynaklanabilecek hasar oluşumu ve kenarlarının keskinlik seviyesi için kontrol etmelisiniz. Ampulün blade’e sağlam bir şekilde takıldığından emin olmalısınız. Blade’in sap üzerinde sağlam ve doğru bir şekilde tıklandığından emin olmalısınız. Işık yoğunluğunu kontrol etmek için Blade’i açık konuma getirmelisiniz. Yetersiz veya titreyen ışık, pillerin değiştirilmesi gerektiğini göstermektedir. Işığın yanmaması ampulün değiştirilmesi gerektiğini göstermektedir.
Laringoskop Ampül Değişimi Nasıl Yapılır?
Konvansiyonel laringoskop bladeleri için blade’i kavradıktan sonra ampulü vidalama prensinbiyle sökmelisiniz. Eski ampül atılmalıdır. Yeni ampul takıldıktan sonra sıkıca yuvasına vidalanmalıdır. Ampul üzerinde kalabilecek kir veya parmak izlerini nemlendirilmiş yumuşak bir bez veya pamukla temizlemelisiniz. Kullanım öncesinde kontroller uygulanmalıdır.
Laringoskop Pil Değişimi Nasıl Yapılır?
Laringoskop kolunun kapağı açıldıktan sonra kullanılmış piller çıkarılmalıdır. Yeni alkalin pilleri sapın (handle) içerisinde yerleştirin. Böylece pillerin boyut ve kutup yöntemlerinin doğru olmasını sağlayabilirsiniz. Kapağı geri sıkıştırdıktan sonra ışık performansını test etmek için Blade’i takmalı ve cihaz açılmalıdır. Kullanılmış veya bozuk pilleri uygun atık toplama kabına atılmalıdır.
Laringoskop Temizliği Nasıl Yapılır?
Laringoskopun çeşitli parçaları ayrı ayrı sterilize edilir.
Bıçak, ampulün etrafını temizlemeye özellikle dikkat edilerek deterjanlı akan musluk suyu altında yıkanır ve ardından gazla sterilize edilir veya alkol ile kimyasal olarak sterilize edilir.
Laringoskop Dezenfeksiyonu Nasıl Yapılır?
Bladeler termal dezenfektanlarda tedaviyle uyumludur. Uygun bir hastane dezenfektanı kullanılması yeterli olacaktır. Önerilen maruziyet süreleri ve çözücü gücü için dezenfektan üreticisinin yönergeleri izlenmelidir. Povidion iyot solüsyonları, çamaşır suyu, peroksit solüsyonları, sodyum hipoklorit gibi kostik maddeler içeren ve cihaza telafi eilemeyen hasar verebilecek kimyasal sterilinler kullanılmamalıdır. Solüsyona maruz kaldıktan sonra blade, ılık su ile durulanmalı ve sterilizasyon işleminden önce iyice kurulanmalıdır.
Laringoskop Sterilizasyonu Nasıl Yapılır?
Bladeler, otoklav için ulusal olarak önerilen zaman periyodlarına uygun olarak, maksimum 1380 C’ye kadar otoklavlanabilir. Çoğu laringoskop cihazı, Etilen Oksit (ETO), Steris veya Sterrad sterilizasyon prosedürleri ile sterilizasyon için uygundur.