Santrifüj Nedir?
Santrifüj, sıvı ortam içindeki partikülleri bir çözeltiden ayırmak için kullanılan yaygın laboratuvar ekipmanıdır. Bu parçacıklar ortamın boyutuna, şekline, yoğunluğuna ve viskozitesine göre ayrılır. Ayırma işlemi rotor hızına bağlıdır.
Santrifüj Cihazı Ne İşe Yarar?
Santrifüjler, heterojen karışımları çeşitli bileşenlerine ayırır. Bileşenlerin farklı yoğunluklarına göre sıvılarda sıvıları, sıvılarda katıları ve gazlarda sıvıları ayırabilir. En yaygın kullanımlarından biri, kırmızı kan hücrelerini ve diğer kan bileşenlerini standart kandan ayırmaktır.
Santrifüj Cihazı Nasıl Çalışır?
Bir sıvı içinde asılı kalan parçacıkları, parçacık boyutuna ve yoğunluğuna, ortamın viskozitesine ve rotor hızına göre ayırmak için bir santrifüj kullanılır.
Özünde, santrifüjleme, sedimantasyon yoluyla ayırmadır. Daha yoğun parçacıklar kabın dibine çökerken, daha hafif parçacıklar asılı kalır. Santrifüjleme, dört faktörden etkilenir:
- Numunelerin ve çözeltinin yoğunluğu
- Sıcaklık ve viskozite
- Parçacıkların yer değiştirdiği mesafe
- Dönme hızı
Santrifüj Cihazı Kullanım Alanları Nelerdir?
Santrifüjleri, günümüzde en yaygın laboratuvar ekipmanlarından biridir. Hem araştırma hem de klinik ortamlarda kullanılırlar ve çok sayıda laboratuvarda bulunabilirler. En çok kimya, biyokimya ve moleküler biyoloji laboratuvarlarında kullanılırlar. Tıbbi tahlil laboratuvarları, PRP-PRF uygulaması yapan özel klinikler, ilaç ve kimya sanayilerinin kalite kontrol ve araştırma laboratuvarları, hastaneler ve aile sağlığı merkezlerinde sıklıkla kullanılır.
Santrifüj Cihazı Çeşitleri Nelerdir?
Kullanım amacına veya rotor tasarımına göre sınıflandırılabilen çok sayıda santrifüj türü bulunmaktadır. Geniş zemin çeşitliliğinden mikro santrifüje kadar, kullanıcılar için birçok çeşit mevcuttur.
- Masaüstü Santrifüjler
- Soğutmalı Santrifüjler
- Ultra Santrifüjler
- Vakum Santrifüjler
Masaüstü Santrifüj Cihazı Nedir?
Tezgah üstü santrifüj olarak da bilinirler. Küçük tezgah santrifüjleri, g-kuvveti (g) olarak bilinen yerçekimi kuvvetinin 3.000 ila 7.000 katı maksimum bağıl santrifüj alanına sahiptir. Diğer seçeneklerle karşılaştırıldığında, masaüstü santrifüjleri nispeten düşük hızla çalışırlar. Bu tip santrifüjler, PRP uygulamaları da dahil olmak üzere genel amaçlı kullanım sunar. Piyasada en yaygın olan ve en uygun fiyatlı seçenekler arasındadır.
Soğutmalı Santrifüj Cihazı Nedir?
Soğutmalı santrifüj cihazları büyük kapasiteli ve yüksek hızlı soğutmalı santrifüj olarak sınıflandırılır. Büyük kapasiteli soğutmalı santrifüjler, soğutmalı bir rotor odasına sahiptir. Rotor odalarını başka bir boyuta uyacak şekilde değiştirmek mümkündür. Küçük tezgah modelleri gibi hızla çöken maddeleri ve maksimum 6.500(g) hızla toplarlar. Yüksek hızlı santrifüjler ise yaklaşık 60.000 (g)’lık maksimum hızlara ulaşabilmeleri dışında, büyük kapasiteli modellere çok benzer. Bu modeller daha büyük hücresel organelleri, hücresel kalıntıları, mikroorganizmaları ve amonyum sülfat tarafından çökeltilen proteinleri toplayabilir. Soğutmalı modeller genellikle ayrıca soğutmalı bir rotor odasına sahiptir.
Ultra Santrifüj Cihazı Nedir?
Ultra santrifüjler, 1.000.000 (g)’a (saniyede 9.800 kilometre veya saniyede 6.089 mil) ulaşabilen çok yüksek hızlarda dönecek şekilde optimize edilmiştir. Bu tür santrifüjler hazırlayıcı veya analitik olarak sınıflandırılır. Makromoleküllerin şeklini ve kütlesini belirlemek, lipoprotein moleküllerini plazmadan ayırmak ve çeşitli diğer görevler için kullanılırlar.
Vakum Santrifüj Cihazı Nedir?
Vakum santrifüj cihazı, vakum özelliği sayesinde çok ince hava kabarcıklarını bile ortadan kaldırmayı mümkün kılar, böylece elektronik malzemelerden talep edilen iletkenlik ve yalıtım performansını daha da iyileştirmesi, optik malzemelerdeki kabarcıklardan kaynaklanan kusurlu ürün oranını düşürmesi ve şırıngalarda hava kabarcıkları nedeniyle oluşan hava enjeksiyonunu önler. Proteomik, genomik, hücre biyolojisi, mikrobiyoloji ve ilaç geliştirmede kullanılır.
Santrifüj Cihazı Markaları Nelerdir?
Santrifüj Cihazı Fiyatları
Santrifüj cihazları söz konusu olduğunda, fiyatlar büyük ölçüde değişebilir. Genel olarak, bir santrifüj cihazı ne kadar çok özelliğe sahipse, fiyat etiketi o kadar yüksek olacaktır. Bununla birlikte, bazı bütçe dostu seçenekler hala iyi kalite ve iyi performans sunmaktadır. Fiyat aralığı ise kalite, performans ve kullanım amacına göre 1.000TL ile 40.000TL arasında değişmektedir.
Santrifüj Cihazı Satın Alırken Hangi Özelliklere Dikkat Edilmeli?
- Santrifüj Kapasitesi ve Boyutu: Kapasite ve boyut açısından çok çeşitli santrifüjler mevcuttur. Santrifüjün kapasitesi, santrifüj içine yerleştirilebilecek numune santrifüj tüplerinin toplam miktarını belirtir. Bu nedenle, santrifüj cihazları, çeşitli boyutlarda numunelerle düzenlenebilir. Zemin tipi modeller daha fazla numune kapasitesi sunar ve yüksek hızlara ulaşabilir. Masaüstü modeller daha az yer kaplar ve genel amaçlı modellerdir. Çok çeşitli uygulamalar için idealdir. Yüksek hızlı, mikro santrifüj, klinik ve hücre yıkayıcı modelleri dahil olmak üzere birçok masaüstü modeli mevcuttur. Santrifüj boyutu ve kapasitesi kullanımınız için önemlidir.
- RPM ve RCF (G-Kuvveti): Santrifüj makinesinin hızı hakkında konuştuğumuzda, RCF (göreceli merkezkaç kuvveti) ve RPM (dakikadaki devir sayısı) da dikkate alınır. Rotora uygulanan bir santrifüj cihazı alırken dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerden biri G-Kuvveti veya Bağıl Merkezkaç Kuvvetidir. Bu nedenle, G-Kuvveti, santrifüjünüzün düzenleyeceği uygulamaları belirler. Ayrıca RCF, rotorun dönme hızına ve rotorun yarıçapına da bağlıdır. Hızlar, düşük hızlı santrifüjler için 0-7.500 RPM'den, 20.000 RPM veya daha yüksek değerlere kadar değişmektedir. Hız göstergeli bir santrifüj diyagramı almak bu faktörlere ulaşmak için önemlidir.
- Yedek Parçaların Bulunabilirliği: Santrifüjü satın alırken, santrifüjün yedek parçalarının bulunabilirliğinden emin olmanız gerekir.
- Bakım Güvenilirliği: Santrifüjün ömrünün uzamasını bekliyorsanız, bakımı önemlidir. Bu nedenle yıllık bakım yaptırmanızı öneririz. Bakım, hız, fırçalar, sıcaklık vb. kontrollerini belirler.
- Koruma Özellikleri: Santrifüj kullanımı güvenlik gerektirir ve bu nedenle birçok üretici bunun için güvenlik özelliğini geliştirmiştir.
- Mühürlü Rotorlar: Mühürlü rotorlar, devam eden santrifüj işlemi sırasında biyolojik olarak tehlikeli maddelerin sızmasını önlemek için yerleşiktir.
- Elektrikli Kapak Kilidi: Elektrikli kapak kilidi, santrifüj aktifken kapağın yanlışlıkla açılmasını önler.
Santrifüj Cihazı Temizliği Nasıl Yapılır?
Santrifüjünüzün güvenilir sonuçlar vermesi, ve uzun süre çalışması için uygun bakımı ve temizliği yaptığınızdan emin olmalısınız.
- Eğitim: Santrifüj cihazını kullanan ve uygulayan kişilerin nasıl kullanılacağını bildiğinden emin olun. Tüm laboratuvar personeline numunelerin nasıl dengeleneceğini, hızların nasıl ayarlanacağını ve güvenlik önlemlerinin nasıl alınacağını öğretilmelidir.
- Kontrol: Rutin incelemeler, santrifüj cihazıyla ilgili herhangi bir sorun konusunda sizi uyaracaktır. Cihazın kimyasallara maruz kalması sebebiyle aşınma belirtileri oluşabilir. Mümkün olan en kısa sürede düzeltilmelisi sağlanmalıdır.
- Teknik Farkındalık: Santrifüjü kullanırken teknik olarak bir şeylerin yanlış gittiğine dair işaretlerin farkında olun. Cihaz sallanıyor, titriyor veya gıcırdıyorsa hemen durdurun.
- Dezenfeksiyon: Temilzik uzun vadede iyi bir santrifüj işlevselliği sağlamanın anahtarıdır.
Nötr bir temizleme solüsyonu (alkol bazlı dezenfektan) ve yumuşak bir bez kullanarak rutin aralıklar ile silinmesi gereken yerler:
- Rotorlar
- Rotor odası
- Aksesuarlar
- İç alan
- Tuş takımları
- Dokunmatik ekranlar
Santrifüj Cihazı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Santrifüj Rötor Çeşitleri Nelerdir?
- Sallanan Kovalı Rotorlar
- Sabit Açılı Rotorlar
- Sürekli Akışlı Rotorlar
Sallanan Kovalı Rotorlar ile Sabit Açılı Rotor Arasında Ne Fark Bulunur?
Sabit Açılı Rotorlar dikey konumda başlayan ve hızlanma sırasında yatay konuma dönen kovalara sahiptir. Tüp ve çözümü, merkezkaç alanına paralel ve dönme eksenine dik olarak hizalanır. Sabit Açılı Rotorlar, numune türleri, 14 ile 40 arasında herhangi bir yere düşen sabit bir sabit açıda tutulur. Göreceli merkezkaç kuvveti, parçacıkların dışarı doğru hareket etmesi ve santrifüj tüpünün dış duvarı ile çarpışması gerektiği anlamına gelir.
Santrifüj Cihazında Hangi Bölümler Silinmelidir?
Nötr bir temizleme solüsyonu (alkol bazlı dezenfektan) ve yumuşak bir bez kullanarak rutin aralıklar ile silinmesi gereken yerler;
- Rotorlar
- Rotor odası
- Aksesuarlar
- İç alan
- Tuş takımları
- Dokunmatik ekranlar
RCF ve RPM Ne Anlama Gelmektedir?
RCF, göreceli merkezkaç kuvveti anlamına gelmektedir. RPM ise dakikadaki devir sayısı da anlamına gelir. Bu ifadeler santrifüj cihazının hızı hakkında konuştuğumuzda karşımıza çıkar.
Santrifüj Cihazları Hız Göstergeli midir?
Manuel santrifüj cihazları haricinde tüm santrifüjler hız göstergelidir. Santrifüjler, dakikadaki devir sayısı (RPM) olarak ölçülen maksimum hızlara göre sınıflandırılabilir. Düşük hızlı santrifüjler tüm hücreleri ayırmak için idealdir, ultra santrifüjler ise DNA ve RNA'yı ayırmak için gereklidir. Hızlar, düşük hızlı santrifüjler için 0-7.500 RPM'den, 20.000 RPM veya daha yüksek değerlere kadar değişmektedir. Dolayısıyla devir sayısını takip etmek adına hız göstergeli bir santrifüj cihazı alınmalıdır.
Masaüstü Santrifüj ile Zemin Tipi Santrifüjler Arasında Ne Fark Bulunmaktadır?
Zemin tipi modeller daha fazla numune kapasitesi sunar ve yüksek hızlara ulaşabilir. Süper hızlı santrifüjler, 70.000 (x g)’nin üzerinde bir maksimum g-kuvvetine (göreceli merkezkaç kuvveti, RCF) ulaşabilir. DNA/RNA bölünmeleri için sıklıkla kullanılan ultra santrifüjler, 1.000.000 (x g)’ye kadar ulaşabilir. Büyük kapasiteli, düşük hızlı uygulamalar için yaklaşık 7000 (x g)’ye ulaşan düşük hızlı santrifüjler mevcuttur. Masaüstü modeller daha az yer kaplar ve genel amaçlı modellerdir. Çok çeşitli uygulamalar için idealdir. Yüksek hızlı, mikro santrifüj, klinik ve hücre yıkayıcı modelleri dahil olmak üzere birçok masaüstü modeli mevcuttur. Klinik tezgah üstü (masaüstü) modeller ve hücre yıkayıcılar tipik olarak daha düşük hızlarda çalışır ve teşhis uygulamalarına ve kırmızı kan hücrelerinden gelen kalıntıların yıkanması için uygundur.
Büyük veya Değişken Hacimler İle Çalışıyorum, Nasıl Bir Santrifüj Kullanmalıyım?
Büyük veya değişken hacimler içeren süreçler için, daha yüksek kapasiteli ve farklı rotor konfigürasyonlarına sahip zemin tipi bir model en iyi çözüm olabilir.
Numunelerim Sıcaklığa Duyarlı, Nasıl Bir Santrifüj Kullanmalıyım?
Eğer öyleyse, soğutma ve sıcaklık kontrol seçeneklerine sahip bir santrifüj gerekli olacaktır.
Klinik veya Kan Bankacılığı Numunelerinin İşlenmesi İçin Kullanacağım, Nasıl Bir Santrifüj Kullanmalıyım?
Klinik veya kan bankacılığı numunelerinin alınması uygulamaları için hücre yıkayıcılar veya klinik modeller mevcuttur.