Aile Hekimliği Malzemeleri Nelerdir?
Birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirmek ve verilen sağlık hizmetinin kalitesini artırmak için görev yapan aile hekimi ve aile sağlığı elemanlarının çalışma usul ve esaslarını belirleyen Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde aile hekimliği pratiğinde zorunlu olarak kullanılan ve bulundurulan malzemeler şöyledir:
- Steteskop
- Tansiyon aleti (çocuk ve erişkin olmak üzere en az iki boy)
- Otoskop
- Oftalmoskop
- Termometre.
- Işık kaynağı.
- Dil basacağı.
- Paravan, perde ve benzerleri.
- Muayene masası
- Refleks çekici.
- Mezura
- Fetal el doppleri.
- Aşı nakil kabı.
- Snellen eşeli.
- Diapozon seti.
- Tartı aleti (bebek, erişkin boy).
- Boy ölçer (bebek, erişkin boy).
- Pansuman seti.
- Enjektör, gazlı bez gibi gerekli sarf malzemeleri
- Keskin atık kabı.
Acil seti; acil müdahale setinde asgari aşağıda belirtilen malzemeler bulunur.- Laringoskop seti ve yedek pilleri (çocuk ve erişkin için),
- Ambu ve maske (çocuk ve erişkin boy),
- Oksijen hortumu ve maskeleri,
- Entübasyon tüpü (çocuk ve erişkin için),
- Yardımcı hava yolu araçları (laringeal maske, airway ya da kombi tüp),
- Enjektörler (2, 5,10 cc ebatlarında her bir ebattan asgari beş adet),
- Kişisel koruyucu ekipman (eldiven, maske ve benzerleri.).
- Defibrilatör
- Manometreli oksijen tüpü (taşınabilir)
- Seyyar lamba
- Buzdolabı (sadece aşılar ve antiserumlar için)
- Aşı dolabının ve aile sağlığı merkezinin tıbbi hizmet alanları ile bekleme alanlarında iç ortam sıcaklık takiplerini yapmak için standartları Kurumca belirlenmiş olan ısı verisi gönderebilen 2 adet termometre (Aşı dolabı sıcaklık takipleri en fazla iki saatlik aralıklarla yapılacak olup bu süre gerekli görülmesi halinde Kurumca değiştirilebilir.).
- Aşılar ve ilaçlar için karekod okuyucu.
- İlaçların miat ve stoklarının listesi (elektronik ortamda takip edilir.).
- Jinekolojik muayene masası, spekülüm, muayene ve RİA seti.
- İlâç ve malzeme dolabı.
- Sterilizatör.
- EKG cihazı.
- Tromel.
- Glikometre.
- Tekerlekli sandalye.
- Nebülizatör.
- Santrifüj cihazı.
- Jeneratör veya kesintisiz güç kaynağı.
- Küçük cerrahi seti; asgari 1 portegü, 1 makas, 1 penset, 1 bisturi sapı, (Mülga ibare:RG-11/3/2015-29292) (…) (dört hekime kadar iki set, dört hekimden sonra her dört hekim için ilave bir set).
- Genişletilmiş bağışıklama programı kapsamında uygulanan aşılar ve antiserumlar.
- Kurum tarafından belirlenen bulundurulması zorunlu tutulan temel acil ilâçlar, aşılar ve antiserumlar.
- Aspiratör.
- Spirometre veya Peakflowmeter
- Birden fazla aile hekiminin bir arada çalıştığı aile sağlığı merkezlerinde, bu maddenin birinci fıkrasındaki tıbbi cihaz ve malzemelerden (a)’dan (k) bendine kadar (k bendi dahil) olanlar her aile hekimi için ayrı ayrı bulundurulur.
- Bakanlıkça ve Kurumca özellikleri belirlenen bilgisayar, donanım, yazılım ve bilgi teknolojileri ile ilgili asgari şartlara uyulur.
- Aile hekimlerinin kullanmak zorunda oldukları teknik, tıbbi cihaz, bilgisayar donanımları ile gezici sağlık hizmetlerinin sunumu için gerekli olan motorlu araçlar, esas olarak aile hekimleri tarafından temin edilir
Bu malzemeler, aile hekimlerinin hasta bakımını yaparken temel araçları oluşturur. Bunlar, hastaların muayene edilmesi, teşhis edilmesi, tedavi edilmesi ve izlenmesi süreçlerinde kullanılırlar. Bu malzemeler Türkiye için geçerli olup her ülke ve pratisyen hekimin ihtiyaçlarına göre kullanılan malzemeler değişebilir.
Aile Sağlığı Merkezinin Fiziki Şartları Nasıl Olmalıdır?
Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır:
- Binanın kolay ulaşılabilir, güvenli, uygun havalandırma, ısıtma ve aydınlatma imkânlarına sahip, toplam alanının tek aile hekimi için 60 metrekare olması gerekir. Birden fazla hekimin birlikte çalışması durumunda her aile hekimi için 20 metrekare ilave edilir. Bir aile sağlığı merkezinde 2-6 aile hekimliği birimi olmasına azami dikkat gösterilir.
- Bekleme ve danışma bölümü bulunur. Bir hekim için bekleme alanında en az 5, daha sonraki her hekim için ilaveten en az 3’er adet olmak üzere yeterli sayıda bekleme koltuğu bulundurulur. Bekleme koltuğunun kolay temizlenebilir ve ergonomik yapıda olması; ahşap, PVC veya metal malzemelerden yapılmışsa oturulan ve yaslanılan alanların bir döşeme malzemesi ile kaplanmış olması gerekir. Bekleme alanında Kurumca gönderilen güncel afiş ve broşürler düzenlenmiş panoda asılı olarak bulundurulur, panoda asılamayacak olanlar çerçeveli olarak bulundurulur. Hasta ve hasta yakınlarının dilek ve önerilerini kolaylıkla ulaştırılabilmesini sağlayacak dilek ve öneri kutuları ile hijyeni sağlamaya yönelik el antiseptiği bulundurulur.
- Muayene odasının, her aile hekimi için en az 10 metrekare olması gerekir. Muayene odasında lavabo bulunur.
- Tıbbi müdahale odası, hastaya tıbbi girişimlerin yapılabileceği büyüklükte, lavabosu bulunan bir odadır. Bu odada aşı, enjeksiyon, küçük cerrahi müdahalelerin yapılmasına uygun muayene ve müdahale masası, muayene ve acil müdahale malzemeleri, jinekolojik muayene masası ile dezenfeksiyon ve sterilizasyon cihazlarının bulunması gereklidir.
- Laboratuvar hizmetlerinin aile hekimince merkezde verilmesi planlanıyorsa bu hizmetler için uygun bir oda bulunur.
- Aile sağlığı merkezi içerisinde kullanıma hazır, bütün aile hekimliği birimlerince de kullanılabilecek mahremiyet kurallarının uygulandığı, bebek bakım ve emzirme alanı veya odası bulunur.
- Hastaların kullanabileceği tercihen kadın-erkek için ayrı olmak üzere birbirinden ayrılmış, müstakil tuvalet ve lavaboların olması gerekir. Her lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu ve poşetli çöp sepeti, her tuvalette tuvalet kâğıdı ve poşetli çöp sepeti bulundurulur. Tuvaletlerde acil çağrı butonu bulundurulur.
- Tercihen binanın giriş katında kurulurlar. Engelli ve yaşlı vatandaşların giriş ve çıkışlarını mümkün kılan, kolaylaştırıcı tedbirler alınır.
- Tıbbi hizmet alanları ile bekleme alanlarında iç ortam sıcaklığı 18-27 0C arasında tutulur, muayene odasının iç ortam sıcaklığı için alt sınırın 20 0C olması gerekir. Isıtma soba hariç diğer araçlarla sağlanır.
- Aile sağlığı merkezinin iç alanlarının boya ve bakımı tam olmalıdır. Dış cephe boyası ve tamiratı ile ilgili gerekli talepler belirlenerek ilgili yerlere gönderilmelidir.
- Aile sağlığı merkezinin sağlık hizmeti sunulan alanlarına ait zemin kaplamasının kolay temizlenebilir nitelikte olması gerekir.
- Kullanım ömrünü tamamlamış veya ihtiyaç fazlası olan malzemeler aile sağlığı merkezi içinde bulundurulamaz.
- Bakanlığa tahsisli bulunan ve Kurum tarafından aile hekimlerine kiralanmış müstakil bina olarak kullanılan aile sağlığı merkezlerinin ilk çevre düzenlemesi müdürlük tarafından yapılır. Daha sonraki bakımları aile hekimleri tarafından devam ettirilir.
- Muayene odası dışında birinci fıkrada sayılan diğer odalar aile hekimlerince müşterek kullanılabilir.
Aile Sağlığı Merkezlerinde Kullanılabilecek Belgeler Nelerdir?
- Aile hekimi, hastasının ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmeti veren bir kuruluşa başvurmasına gerek olup olmadığına karar verir. Gerek görülmesi halinde hastayı da bilgilendirerek sevk eder ve hastasına verilen sağlık hizmetini geri bildirim vasıtası ile izler.
- Kurumun belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde ve bilgi işlem altyapısı Kurum tarafından oluşturulmak kaydıyla; ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurum ve kuruluşlarına sevk edilen veya bu kuruluşlara doğrudan müracaat eden kişilere verilen hizmetler, kendi aile hekimine elektronik ortamda bildirilir.
- Gebe ve bebek tespiti ile takipleri, aşı uygulaması, doğum ve bildirimi zorunlu hastalıklar gibi durumlar ilgili aile hekimine iletilmek üzere hizmeti sunan sağlık kurum ve kuruluşu tarafından müdürlüğe en geç beş iş günü içerisinde bildirilir. Bu bildirimi yapmayanlar hakkında yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre işlem tesis edilir.
- Birinci basamakta resmî reçete yazılması ve kişilerin sağlık durumuyla ilgili rapor tanziminde aile hekimi yetkilidir. Ancak olağanüstü durumlar, acil durumlar ile toplum sağlığını tehdit eden ve koruyucu amaçlı ilaç kullanımını (kemoproflaksi) gerektiren bulaşıcı ve salgın hastalık hallerinde özel durum belirtilmek suretiyle toplum sağlığı merkezi hekimleri de resmî reçete düzenleyebilirler. Bu durumda ilgili aile hekimi en kısa sürede bilgilendirilir.
- Ölüm belgesi, 19/1/2010 tarihli ve 27467 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mezarlık Yerlerinin İnşaası ile Cenaze Nakil ve Defin İşlemleri Hakkında Yönetmeliğe göre düzenlenerek ilgili aile hekimi en kısa sürede bilgilendirilir.
- Aile hekimi, hastasını bir üst basamağa sevk ederken ilgili forma sevk gerekçelerini, yapılan tetkik sonuçlarını ve hastanın temel sağlık bilgilerini yazmak zorundadır.
- Hasta sevk evrakı, reçete, rapor, bildirimi zorunlu hastalıklarla ilgili formlar ve diğer kullanılacak belge örnekleri Kurum tarafından belirlenir. Aile hekimince düzenlenen bu belgeler kişinin yazılı veya elektronik dosyasına kaydedilir.
Aile Hekimliği Malzemeleri Nereden Alınır?
Aile hekimliği malzemeleri, tıbbi malzeme tedariki için farklı kaynaklardan temin edilebilir. Malzeme tedariği yaparken, kalite, güvenilirlik ve uygun fiyat gibi faktörleri göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca, yerel sağlık yönetmeliklerine ve gerekliliklerine uymalı ve tıbbi malzemelerin depolanması ve kullanılması için uygun şartları sağlamalısınız. Medikaliste.com birinci basamak sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için kurulan aile hekimliği sisteminin başladığı günden bu yana yönetmelikler ile saptanmış ve uygunluğu kanıtlanmış tüm tıbbi sarf malzemeler, tıbbi cihazlar, muayene demirbaşları ve sistemin ihtiyacı olan tüm ürünleri yüksek miat, ürün garantisi, yedek parça ve teknik servis hizmeti ile birlikte sunmaktadır.