29 Mart 2025 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik", sağlık sektöründe önemli değişikliklere ve düzenlemelere yol açarak, sağlık meslek mensuplarının serbest meslek icrası ve bu meslekleri icra edenlerin faaliyet gösterdiği sağlık hizmet birimlerinin yönetimi konusunda kapsamlı bir çerçeve sunmuştur. Bu yeni yönetmelik, özellikle özel sağlık hizmet birimlerinin açılması, denetlenmesi ve kapatılması süreçlerinde uygulanan standartları belirleyerek, hem sağlık meslek mensuplarına hem de hizmet alan vatandaşlara önemli avantajlar sağlamayı hedeflemektedir.
Özel Sağlık Hizmet Birimi, sağlık meslek mensuplarının (klinik psikolog, hemşire, fizyoterapist, diyetisyen, odyolog, dil ve konuşma terapisti, podolog, ergoterapist) mesleklerini serbest olarak icra edebildikleri özel sağlık kuruluşlarıdır. Bu birimler, sağlık meslek mensuplarının kendi adına çalışmasına olanak tanırken, faaliyet gösterdikleri alanla ilgili belirli tıbbi ve teknik standartlara uymak zorundadır. Ayrıca, açılmaları, denetlenmeleri ve kapatılmaları Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara tabidir.
Özel sağlık hizmet birimi açabilecek kişiler, klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapisti (ergoterapist) gibi sağlık meslek mensuplarıdır ve bu kişiler, mesleklerini serbest olarak icra etme hakkına sahip Türk vatandaşı olmalıdır. Tüzel kişiler, yani şirketler veya diğer kuruluşlar, sağlık meslek hizmet birimi açma yetkisine sahip değildir. Aynı ünvana sahip en fazla üç sağlık meslek mensubu, müşterek sağlık meslek hizmet birimi açabilir ve her biri için ayrı ruhsat belgesi düzenlenir. Müşterek birimde ortak alanlardan sağlık meslek mensupları müştereken sorumludur.
Özel sağlık hizmet birimi açmak isteyen kişiler için ruhsat başvurusu ve işlemleri belirli bir prosedüre tabidir. Bu prosedür, başvurudan inceleme sürecine kadar birkaç aşamadan oluşmaktadır.
Ruhsat Başvurusu: Sağlık meslek hizmet birimi açmak için ruhsat belgesi alınması zorunludur. Başvuru, gerekli belgelerle birlikte müdürlüğe yapılır.
Eksiklik ve Uygunsuzluk Durumunda: Başvuru evrakında eksiklik veya uygunsuzluk bulunursa, 10 iş günü içinde başvuru sahibine bildirilir ve eksikliklerin giderilmesi için 30 iş günü süre verilir. Giderilmezse, başvuru dosyası iade edilir.
Yerinde İnceleme: Evraklar uygun olduğunda, 30 iş günü içinde yerinde inceleme yapılır. İnceleme sonucu eksiklik veya uygunsuzluk tespit edilirse, 30 iş günü içinde giderilmesi istenir. Giderilirse, ruhsat belgesi düzenlenir.
Sağlık meslek hizmet birimlerinin kurulumunda, belirli bina durumu ve mekansal standartlarına uyulması zorunludur. Bu standartlar, hem hizmetin kalitesini hem de çalışanların ve hastaların güvenliğini sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Aşağıda, bu birimlerin bina durumu ve mekansal şartlarına dair gerekli düzenlemeler yer almaktadır:
Kurulum Alanı: Sağlık meslek hizmet birimleri, müstakil binalarda veya bağımsız bir bölümde sağlık hizmetinin sunulduğu alanlar bütünlük arz edecek şekilde kurulabilir.
Havalandırma ve Aydınlatma: Sağlık meslek hizmet birimlerinde, hastaların ve personelin kullandığı tüm alanlar uygun bir şekilde havalandırılmalı ve yeterli aydınlatma sağlanmalıdır.
Isıtma ve Soğutma: Birim, sıcaklığı uygun düzeyde tutmayı sağlayan ısıtma ve soğutma sistemleri ile iklimlendirilmelidir.
Uygulama Odası: Sağlık meslek mensupları için en az 10 m² büyüklüğünde, mesleki uygulamaların yapılacağı bir uygulama odası bulunmalıdır. Uygulama odasında, lavabo bulunması zorunludur.
Bekleme Salonu: Uygulama odası dışında en az 8 m² büyüklüğünde bir bekleme salonu bulunmalıdır. Bekleme salonu, sekreter hizmet alanı olarak da kullanılabilir. Her ek uygulama odası için bekleme salonuna 5 m² ilave edilir.
Hijyen ve Tuvalet Alanları: Bekleme salonuyla bağlantılı bir konumda, el yıkama bölümü olan ve engelli kullanımına uygun tuvalet bulunmalıdır. Tuvaletlerin kapısı, dışarı doğru açılacak şekilde veya sürgülü olmalıdır.
Tıbbi Cihaz ve Donanım: Sağlık meslek hizmet birimlerinde, EK-4’te yer alan tıbbi cihaz ve donanım bulundurulması zorunludur. Tüm tıbbi cihazlar, Sağlık Bakanlığı Ürün Takip Sistemi'ne kayıtlı olmalıdır.
Belgeler ve Diploması: Ruhsat belgesi ile birlikte, diplomalar ve çalışma belgelerinin görünür şekilde asılması zorunludur.
Fiziki Standartlar: Belirlenen asgari fiziki standartlara ilişkin ölçülerde, %10’a kadar sapmalara izin verilmektedir.
Odyologlar İçin Sessiz Oda/Kabin: Odyologlar için uygulama odasında, ses geçirmeyen özel yalıtımlı ve camlı iki bölmeden oluşan en az 3 m² büyüklüğünde bir sessiz oda/kabin bulunmalıdır. Bu oda, ses yalıtım kriterlerine uygun olmalıdır.
Özel sağlık hizmet birimleri, hizmet sunacak meslek mensubunun uzmanlık alanına göre farklı tıbbi cihaz ve donanım gereksinimleri bulunmaktadır. Klinik psikolog, hemşire, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapisti (ergoterapist) gibi sağlık meslek mensuplarının her biri, mesleki uygulamalarının niteliğine bağlı olarak farklı tıbbi cihaz ve donanımlarla çalışmak durumundadır.